In gesprek met!
Uiteindelijk gaan we allemaal ‘van het gas af’. In samenspraak met huurders en eigenaren wordt onderzocht welke mogelijkheden er zijn voor verschillende typen woningen. In kader van dit project spreken we het komende jaar verschillende bewoners en betrokkenen over het project en de mogelijkheden. Lees hieronder meer…
Nico Marsman – Lid van de klankbordgroep
Voor de deur staat een auto aan de laadpaal en zie ik zonnepanelen op het dak liggen. In de keuken een inductiekookplaat. Nico Marsman ontvangt mij in zijn zo duurzaam mogelijk gemaakte woning in het zuidelijk deel van De Wijert. Het is er lekker warm op deze koude winterdag. ´Goede isolatie en vloerverwarming´ zegt hij. Marsman vervolgt,´Ik heb serieuze zorgen over de toekomst… Lees meer
Michelle Fransen en André Jelsma
Via de Hora Siccamasingel is het rechtsaf, de P.C. Hooftlaan in. Een straat in het noordelijke deel van De Wijert. Daar wonen Michelle en André. Een stel van halverwege de twintig, die eigenhandig hun hele woning van het gas hebben gekregen. Daarnaast hebben ze aan hun huis veel duurzame aanpassingen gedaan.
In de straat staat een rij geschakelde woningen. Hetzelfde type als die in de proeftuin van
De Wijert. Het huis op de hoek van Michelle en André valt gelijk op: een frisse, nieuw
gemetselde voorgevel en een soort airco in de voortuin. De warmtepomp, zo blijkt later. Het jonge stel en hun kat staan al in de deuropening. Wat het eerste opvalt in hun woning is de enorme tablet die aan de muur hangt: ‘Hier doen we alles mee’, vertelt André. ‘Je leest de temperatuur er op af, je ziet hoeveel energie onze zonnepanelen opbrengen, hoeveel energie we hebben gebruikt en hoeveel graden de warmtepomp verwarmt. Daarnaast kunnen we er ook muziek mee afspelen.’ De mogelijkheden zijn legio. Z’n ogen glinsteren als hij erover vertelt…. Lees meer
Nieuwsfeed
Op deze pagina vind je ons nieuwsfeed. Hier plaatsen wij allerlei relevante artikelen die betrekking hebben op het project Aardgasvrij-Klaar De Wijert. Zo hoef je niet meer zelf op zoek naar interessant nieuws en vind je alles overzichtelijk op één pagina. Klik hieronder op een titel om het volledige artikel te lezen.
Verduurzaming kost geld, maar het hoeft niet veel te kosten
Verduurzaming kost geld, maar lang niet alle Nederlandse huishoudens hebben daar een budget voor, bleek dinsdag uit onderzoek van De Nederlandsche Bank (DNB). Hoe kun je toch besparen als je weinig of geen geld hebt? En waar moet je als consument op letten bij een nieuw energiecontract?
Rob Groen, coördinator van de Energiebank in Arnhem, maakt zich zorgen over mensen die in energiearmoede leven. Ze hebben een laag inkomen, hoge energiekosten en wonen vaak in een huis dat niet goed geïsoleerd is.
De Energiebank probeert ze te helpen. “Je ziet dat deze mensen in een overlevingsstand staan. Ze kiezen bijvoorbeeld voor een energiecontract dat in eerste instantie goedkoop lijkt, maar niet voordelig blijkt te zijn.”
Voor verduurzaming om de energierekening omlaag te krijgen, is vaak geen geld. Dat geldt niet alleen voor de huurders, maar ook voor huiseigenaren. Uit onderzoek van DNB bleek dinsdag dat 20 procent van de woningbezitters geen geld heeft om energiebesparende maatregelen te treffen. Ze kunnen dat geld ook niet lenen. Van degenen die het wel kunnen betalen, zegt 30 procent niet van plan te zijn het huis te verduurzamen.
Je kunt gratis energie besparen
Uit eerder onderzoek van de Rijksoverheid blijkt dat ruim 40 procent van huiseigenaren denkt dat zijn huis goed geïsoleerd is. Toch is er bij twee derde van de huizen nog ruimte voor verbetering.
“En daarmee dus besparing”, stelt Puk van Meegeren, energie-expert van voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal. “Er zijn ook veel kleine aanpassingen mogelijk die weinig geld kosten, maar bij elkaar behoorlijk kunnen schelen in je portemonnee.”
“Heb je het bij het slapengaan koud, maak dan in bed gebruik van een klein elektrisch dekentje in bed in plaats van dat je de hele slaapkamer gaat stoken.” – Puk van Meegeren, energie-expert
Zijn makkelijkste bespaartips? “Dat zijn maatregelen die je kunt nemen zonder te hoeven investeren.” Dat begint bij de verwarming. “In een huishouden gaat gemiddeld de helft van de energie naar de verwarming. Bij elke graad die je je verwarming lager zet, bespaar je zo’n 6 procent op je energierekening. Stook nooit in de kamers die je niet gebruikt. En hou alle deuren in huis dicht, zodat de warmte niet ontsnapt. Deze tips kunnen een paar honderd euro per jaar schelen.”
Ook adviseert hij om gericht te verwarmen. “Heb je het bij het slapengaan koud, maak dan in bed gebruik van een klein elektrisch dekentje in plaats van dat je de hele slaapkamer gaat stoken. Of gebruik extra laagjes kleding voordat je de verwarming een paar graden omhoogdraait.”
Met kleine aankopen kun je al veel bereiken
Dan zijn er ook kleine aankopen waarmee je veel energie kunt besparen, vertelt Van Meegeren. “Bijvoorbeeld met tochtstrips, brievenbusborstels, radiatorfolie en deurdrangers. Deze producten kosten vaak minder dan een tientje, maar leveren makkelijk het dubbele per jaar op.”
“De impact op langere termijn overzien veel mensen helaas niet.”- Rob Groen, Energiebank Arnhem
Het kan zijn dat je gemeente daar subsidie voor verstrekt. “Het is een goed idee om te kijken naar de regelingen rondom energiebesparing. Dat kan ook helpen bij grotere uitgaven, zoals glas, kozijnen of zonnepanelen.”
Bestudeer de voorwaarden van een energiecontract
Groen van de Energiebank adviseert ook om goed te letten op wat voor contract je afsluit. Hij maakte mee dat een huishouden een verkeerde keus maakte: “Ze konden overstappen en 70 euro per maand goedkoper uitkomen. Maar in een winkel kregen ze een aanbieding van een energiecontract met een tegoedbon van 150 euro. Dat lijkt op het eerste oog mooi, maar ze gingen wel 20 euro per maand meer betalen ten opzichte van hun huidige contract. Over drie jaar in totaal 3.240 euro in hun nadeel ten opzichte van het andere contract waar ze juist 70 euro zouden besparen. Die impact op langere termijn overzien veel mensen helaas niet.”
Groen waarschuwt dat mensen zich niet zomaar moeten laten verleiden. “Sluit niet zomaar een nieuw energiecontract af. En stap ook niet zomaar over. Kijk eerst echt goed naar de voorwaarden en de valkuilen. En er zijn in het land ook steeds meer vrijwillige energiecoaches te vinden die je kunnen helpen om alles goed te lezen. Ook de kleine lettertjes.”
Bron:
Groninger CO2 uitstoot daalt fors en duurzame energie stijgt
In 2020 is de CO2-uitstoot in de gemeente Groningen met zo’n 8% gedaald ten opzichte van 2019. Dat blijkt uit de jaarlijkse CO2 monitor van de gemeente. Dit terwijl er meer inwoners bij kwamen en de economie groeide. De daling komt deels door corona, maar ook door de stijging van duurzame energiebronnen naar ruim 8% van het totale energieverbruik. Vooral zonnepanelen waren populair. Hier werden door de Groningers in 2020 ruim 69.000 van gelegd.
Hoewel bedrijven en instellingen voor 45% van het energieverbruik zorgen, hebben ook woningen een grote impact met 31%. Mobiliteit zoals auto’s, bussen en vrachtwagens zijn goed voor de overige 24%. Philip Broeksma, wethouder Energietransitie zegt daarover: Als deze cijfers iets laten zien dan is het dat de energietransitie van ons állemaal is. Met vingers naar elkaar wijzen helpt niet, want er moet echt nog veel gebeuren. Waar mogelijk helpen wij inwoners met subsidies, de aanleg van warmtenetten en ons Energieloket waar inwoners terecht kunnen voor raad en daad. Ook maken we goede afspraken met woningcorporaties en bedrijven zoals Cosun, de bietenfabriek in Hoogkerk.
In 2035 CO2-neutraal
De gemeente Groningen wil in 2035 CO2-neutraal zijn. Om daar te komen berekent zij hoeveel energie er moet komen uit duurzame bronnen. Dit legt zij vast in haar Routekaart. Daaruit blijkt dat alleen zonnepanelen niet voldoende zijn. Er moeten veel woningen geïsoleerd worden. Ook verwacht zij dat inwoners alleen maar meer energie nodig hebben in de toekomst vanwege de digitalisering. De gemeente moet daarom ook windmolen- en zonneparken plaatsen.
Lees de CO2 monitor.
Bron: Gemeente Groningen. (2022, 17 februari). Groninger CO2 uitstoot daalt fors en duurzame energie stijgt | Gemeente Groningen. gemeentegroningen.nl. Geraadpleegd op 2 maart 2022, van https://gemeente.groningen.nl/actueel/nieuws/groninger-co2-uitstoot-daalt-fors-en-duurzame-energie-stijgt
Gemeenten hebben veel te weinig geld om woningen van het gas af te halen
Om woningeigenaren te helpen hun huizen te isoleren en uiteindelijk van het aardgas af te gaan, hebben gemeenten veel te weinig budget, blijkt uit onderzoek van NU.nl. Daardoor wordt het lastiger om anderhalf miljoen woningen te verduurzamen voor 2030, zoals is afgesproken in het Klimaatakkoord. Zo dreigen we langer afhankelijk te blijven van aardgas uit onder meer Rusland.
Om de nationale klimaatdoelen te halen, moet het aardgasverbruik de komende jaren sterk worden teruggedrongen. In eerste instantie zullen veel huizen vooral beter moeten worden geïsoleerd. Uiterlijk in 2050 moeten ze helemaal van het aardgas af, bijvoorbeeld via een elektrische warmtepomp of duurzame stadswarmte.
Vorig jaar moesten alle Nederlandse gemeenten een plan opstellen waarin staat hoe verschillende wijken aardgasvrij kunnen worden en welke als eerste aan de beurt zijn. Jaarlijks zijn honderden miljoenen euro’s nodig om deze zogenoemde warmtevisies ook daadwerkelijk uit te voeren, maar de overheid heeft dat geld nog niet beschikbaar gesteld. Daardoor loopt de zogeheten warmtetransitie vertraging op en wordt het lastiger om anderhalf miljoen woningen te verduurzamen voor 2030, zoals is afgesproken in het Klimaatakkoord.
In een enquête van NU.nl noemt 55 procent van de gemeenten dat gebrek aan geld als knelpunt in de warmtetransitie. Daarnaast stelt 48 procent dat met het huidige beleid isoleren en aardgasvrij worden niet betaalbaar genoeg zijn voor inwoners. 34 procent zegt dat er betere wet- en regelgeving moet komen, bijvoorbeeld rond de aanleg van warmtenetten.
NU.nl stuurde een enquête over de warmtetransitie naar alle 345 Nederlandse gemeenten. Deze werd door 239 gemeenten (69 procent) ingevuld. Vervolgens sprak NU.nl met vertegenwoordigers van een tiental gemeenten.
Nog veel onduidelijk over warmtenetten
De enquête en interviews vonden plaats voor de Russische invasie in Oekraïne. De oorlog heeft het belang van de warmtetransitie nogmaals onderstreept: de gasprijs bereikte woensdag een nieuw record en voor levering van gas is de EU afhankelijk van Rusland. De inkomsten uit olie- en gasverkoop hebben de Russische president Vladimir Poetin een grote oorlogskas opgeleverd.
Uit de rondvraag blijkt dat de overgang naar duurzame warmte nog in de startblokken staat. In 8 procent van de gemeenten zijn al bestaande woningblokken aardgasvrij gemaakt. In 26 procent van de gemeenten zijn zulke werkzaamheden momenteel aan de gang.
Veel gemeenten onderzoeken of ze één of meerdere warmtenetten willen aanleggen, maar de meeste weten nog niet zeker of dat ook daadwerkelijk gaat gebeuren. 20 procent van de gemeenten zegt zeker een warmtenet te zullen aanleggen of uitbreiden, terwijl 12 procent dat geen optie vindt. De overige 68 procent van de gemeenten voert onderzoek uit, maar weet nog niet of hier inderdaad een (grote) investering in wordt gedaan.
De elektrische warmtepomp wordt als kansrijkste manier gezien om huishoudens voor 2050 van het aardgas af te krijgen. Gevraagd hoe groot de rol daarvan zal zijn in de warmtetransitie, geven de gemeenten gemiddeld een 7 op een schaal van 1 tot 10. Veel meer huizen zullen dus afzonderlijk aardgasvrij worden gemaakt dan via grootschalige warmtenetten.
‘Je moet achter de voordeur komen’
“We worden als gemeente geacht de uitvoering ter hand te nemen, terwijl de financiering nog niet geregeld is”, zegt Simon van Damme, beleidsmedewerker bij de gemeente Leidschendam-Voorburg. “Je kan al wel starten met de wijkaanpak, maar als blijkt dat je geen dekkende financiering krijgt, dan moet je dus op een gegeven moment stoppen.”
Wethouder Nermina Kundic van de gemeente Soest vroeg aandacht voor dit probleem bij de algemene ledenvergadering van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Met een motie riep zij niet alleen op tot duidelijkheid over de financiering, maar ook over de taakverdeling tussen het Rijk, lokale overheden en het bedrijfsleven. De motie werd door alle gemeenten gesteund.
“Het Rijk voert de campagne ‘iedereen doet wat’, maar wie doet nou eigenlijk wat?”, vraagt Kundic zich af. Net als collega’s uit andere delen van het land zegt zij blij te zijn dat gemeenten hoofdverantwoordelijke zijn voor de warmtetransitie, omdat zij dicht bij hun inwoners staan. “Je moet achter de voordeur komen bij mensen. Maar daar heb je gewoon echt mensen en middelen voor nodig.”
Omdat de financiering nog niet rond is, heeft Soest haar warmtevisie nog niet voorgelegd aan inwoners en aan de gemeenteraad. Daarmee wil de gemeente “ook een beetje een statement maken”, aldus Kundic. “We kunnen dit niet helemaal zelf financieren, want dan gaat het echt ten koste van zorg of andere onderwerpen.”
Raad: 1,8 miljard euro nodig
In het coalitieakkoord heeft het nieuwe kabinet geld opzijgelegd voor de uitvoering van klimaatplannen door lokale overheden en voor de extra inzet van planbureaus. Volgend jaar moet daar 300 miljoen euro voor vrijkomen, oplopend tot 800 miljoen in 2025.
De Raad voor het Openbaar Bestuur adviseerde vorig jaar om tussen 2022 en 2024 al 1,8 miljard euro vrij te maken voor de uitvoeringskosten van gemeenten, provincies en waterschappen. Maar onder meer door de lange kabinetsformatie hield Den Haag de hand op de knip en loopt dus ook de warmtetransitie vertraging op, waarschuwen de gemeenten.
“Wij willen opschalen en dat moet ook, want het Rijk heeft die opdracht gegeven”, zegt Anne Westhoff, programmamanager energie- en warmtetransitie bij de gemeente Veenendaal. Haar gemeente voert al warmtescans uit en geeft energieadvies aan inwoners. Maar meer zit er voorlopig nog niet in. “Wij hebben gezegd: mooi en aardig dat we nu de start moeten maken, maar dat kan pas als de middelen er zijn.”
Over het onderzoek
- NU.nl stuurde alle 345 gemeenten een vragenlijst over de warmtetransitie. Deze werd door 239 gemeenten (69 procent) ingevuld.
- We stelden open vragen over de knelpunten in de warmtetransitie. Geldgebrek werd in de antwoorden het meest genoemd, door meer dan de helft van de gemeenten.
- Om de knelpunten nog beter in kaart te brengen, voerde NU.nl gesprekken met wethouders en ambtenaren van tien gemeenten.
- In de komende weken publiceert NU.nl meer over de problemen die gemeenten tegenkomen in de warmtetransitie én de behaalde successen.